Wat zijn ridderorden en waar komen ze vandaan?

Moderne ridderorden zijn te vergelijken met verenigingen van mensen die een bijzondere bijdrage hebben geleverd aan een land. Ze kennen een lange geschiedenis die begint in de Middeleeuwen. 

Aan het hoofd van een ridderorde staat een voorzitter. Dat is meestal de koning, de koningin of de president van het land. Die voorzitter wordt Grootmeester genoemd. Door mensen tot ridder te benoemen laat een land zien op welke mensen en welke acties een land trots is. De voormalige minister-president Ruud Lubbers (1939-2018) noemde dat ooit ‘het hart en de ziel van de natie’.

Ontstaan in de Middeleeuwen

De eerste ridderorden in West-Europa ontstonden tijdens de Kruistochten in de Middeleeuwen. Groepen van religieuze ridders wilden na een oproep van de paus helpen om de heilige stad Jeruzalem te bevrijden van de islamitische heerschappij. Zij kregen later de naam kruisridders vanwege het christelijke kruis dat zij als symbool droegen. Zij ondersteunden pelgrims bij het bezoek aan wat nu Israël is. Zij namen ook deel aan de verdediging van het heroverde Jeruzalem.

Voor de verdiensten aan een land

Na de kruistochten stichtten koningen in Europa hun eigen ridderorden. Zo wilden zij hun machtige ridders (en hun land) aan zich binden. Omdat al deze ridders van adel waren of werden, noemen wij deze ridderorden Adelsorden. Rond 1750 ontstaat een nieuw soort ridderorden die niet gebaseerd was op status (adel) maar op de verdienste van een persoon aan een koning of een land. Zo ontstonden de moderne Verdienstenorden. In Nederland waren dat de Militaire Willems-Orde, de Orde van de Nederlandse Leeuw en later de Orde van Oranje-Nassau.