De geschiedenis van de lintjesregen

De meeste Nederlanders hebben ooit wel eens van de ‘Lintjesregen’ gehoord. Het is een jaarlijks evenement waarop bijzondere mensen die zich al heel lang voor de samenleving inzetten in de schijnwerpers worden gezet. Maar hoe is het ontstaan en waar komt die naam vandaan?

Een internationale traditie

Wanneer de eerste Lintjesregen in Nederland was, is onduidelijk. Zeker is dat er halverwege de 19de eeuw onder de regering van Koning Willem II al sprake was van een soort ‘lintjesregen’. Hij sloot daarbij aan bij een internationale traditie. Want ook in andere landen werden en worden staatsonderscheidingen uitgereikt rond de verjaardag van het staatshoofd of de nationale feestdag. De koning reikte toen zelf de onderscheidingen uit. Tegenwoordig gebeurt dat in Nederland in de meeste gevallen door de burgemeester. Die zegt dan vaak: ‘het heeft Zijne Majesteit de Koning behaagd om u te benoemen tot…’ Maar dit is geen verplichte officiële zin. Koning Willem III zei: ‘Meneer, ik decoreer u!’ In die tijd kregen alleen mannen een Koninklijke onderscheiding. Dat is natuurlijk oneerlijk. Daarom hierboven speciaal een paar historische foto’s van uitreikingen aan vrouwen. De eerste vrouw die een Koninklijke onderscheiding kreeg was trouwens moeder-overste W.A.G.H. van Sonsbeeck. Zij werd in 1895 benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

Lintjesregen op pakjesavond

Officieel heet de Lintjesregen de ‘algemene (decoratie)gelegenheid’. Waar de naam Lintjesregen echt vandaan komt, weten we niet helemaal zeker. Maar we hebben wel een vermoeden. In 1849 schreef de Nederlandse dichter en predikant P.A. de Genestet namelijk een spottend gedicht over hoe Koning Willem II in zijn ogen strooide met onderscheidingen. Dat waren er toen zo’n 300 per jaar. In het gedicht schreef De Genestet over de fictieve ‘Koning van Cocanje’ die al zijn vrienden met ‘lintjes’ wilde versieren. Dat gebeurde op de pakjesavond van Sinterklaas. Koning Willem II was net als de goedheiligman ook jarig op 6 december. Alleen scheurde de zak van de hofnar die met alle lintjes op pad was. Daardoor liepen de volgende ochtend alle burgers met een lintje rond, van hoog tot laag.